Wanneer Angelique en Dennis erachter komen dat hun dochter slachtoffer is geworden van mensenhandel, is het alsof er een orkaan over hun gezin dendert. Dat ze nog overeind staan, is te danken aan veel goede hulp en speciaal die van het Jeugd- en Gezinsteam Bijeen Heusden (JGT). “Yvonne stond nooit boven ons, maar naast ons”, zegt Angelique. “We durfden op haar te vertrouwen.”
“Je denkt dat je grip hebt”, vertelt Angelique geëmotioneerd, “maar dit blijkt een illusie.” Hun dochter Samara is gedwongen drugs te dealen en seksueel misbruikt. En daar zijn mensen bij betrokken die het gezin al jaren kent.
Dat maakt oerkrachten in de ouders los. “Terwijl je gek wordt van wraaklust, schaamte, schuldgevoel en bezorgdheid, krijg je een hele batterij mensen over de vloer en moet je voortdurend ingrijpende beslissingen nemen. Samara moest bijvoorbeeld naar een veilige plek in de gesloten jeugdzorg, waar je zoveel slechte verhalen over hoort. We wilden dit niet, omdat we dan afstand moesten doen van ons gezag, maar we wisten ook niet wat dan wél het beste zou zijn.”
#ditisjeugdzorg
Kinderen, jongeren en gezinnen kunnen grote uitdagingen hebben. Soms zijn deze uitdagingen zo groot dat hulp nodig is. In de regio Hart van Brabant werken gemeenten, zorgaanbieders, scholen en welzijnsorganisaties samen met ouders, jongeren en kinderen om goede hulp te bieden. Dit doen ze bijvoorbeeld door kinderen en hun ouders te helpen met wat ook maar nodig is. Dit verhaal vertelt hoe de gemeente Heusden dat doet vanuit het Jeugd- en Gezinsteam Bijeen (JGT).
In de serie #ditisjeugdzorg vertellen jongeren, gezinnen en professionals over hun ervaringen.
Elke dag, elke week hebben de ouders te maken met moeilijke kwesties. “Je wilt eigenlijk dat niemand het weet, maar je hebt wel hulp nodig. Van school of de sportclub, zodat ze beter begrijpen waarom Samara en haar broertje en zusje soms lastig doen of verdrietig zijn en daar goed mee om kunnen gaan. Je hoofd zegt dat je je kinderen niet kunt opsluiten, maar je durft ze niet meer zonder begeleiding naar buiten te laten gaan. Ons vertrouwen in mensen is zó beschadigd. Ondertussen hebben we te dealen met ons eigen schuldgevoel, omdat we te laat in de gaten kregen waar onze dochter in terecht was gekomen. En zijn we gefrustreerd omdat de daders nog steeds vrij rondlopen. Samara is niet gehoord en onderzocht op de manier die nodig is om bewijs te verzamelen voor seksueel misbruik. Het is zo’n groot onrecht dat zij elke dag gestraft wordt door wat ze heeft moeten meemaken, terwijl die lui ermee wegkomen. Al die emoties, wat-als scenario’s bedenken, wikken en wegen over de beste keuze … het vreet je helemaal op.”
Standje overleven
Angelique en Dennis staan al die tijd op standje overleven. “Je houdt het vol omdat je niet anders kúnt dan als een leeuw voor je kinderen vechten, maar het is echt heel overweldigend. De hulpverleners met wie je te maken krijgt, de school, de politie, de rechter… Allemaal weten ze wat het beste is voor jouw kind. Je hebt een afspraak waar je te horen krijgt wat er volgens hen moet gebeuren en dan kijken ze naar jou: ben je het ermee eens? Als ouder moet je dan wel je mannetje staan. Want de professionals zijn goed voorbereid en zitten daar met een heel bataljon, en jij bent maar alleen. Je voelt druk om ja te zeggen, terwijl je nog niet kunt overzien wat dat eigenlijk betekent. Op die momenten hebben we heel veel steun van Yvonne gehad.”
Touwtjes in handen
De kracht van Yvonne de Jong van het Jeugd- en Gezinsteam is dat ze de ouders nergens van probeert te overtuigen. “Ze vroeg door naar waarom we iets wel of niet wilden. Legde duidelijk uit wat de consequenties zouden zijn en kwam met alternatieven. Ze regelde alle afspraken, bereidde die goed met ons voor en ging zelf mee, soms ook om het woord voor ons te doen. Zo stonden we nooit alleen en hielp ze ons de touwtjes in handen te houden.
Dankzij de ondersteuning van Yvonne ging Samara een tijdje naar een gesloten jeugdhulpinstelling, maar zónder dat de ouders hun gezag kwijtraakten. Onder heldere voorwaarden en met strikte afspraken was dat mogelijk. Yvonne bemiddelde ook op de basisschool van Boaz, het broertje van Samara, waar de juf niet bij machte was om hem te geven wat hij nodig had. Samen met de ouders, de directeur van de basisschool én de nieuwe middelbare school zorgde ze voor een goede afsluiting op de oude school en een fijn begin op de nieuwe. En door goed samen te werken met de leerplichtambtenaar mocht Samara aan haar entreeopleiding beginnen, ook al had ze de daarvoor benodigde motivatiegesprekken niet kunnen voeren.
Verschil maken door er te zijn
“Je moet er gewoon zijn en je moet het samen doen”, vat Yvonne haar manier van werken samen. “Dat ik iets heb kunnen betekenen voor dit gezin, komt vooral door de ouders zelf. Zij hebben altijd open gestaan voor een gesprek, ook als ze het niet met mij eens waren. Ze hebben keihard gewerkt om hun gezin bij elkaar te houden en dat is ze gelukt. Het is heel zwaar geweest – en er zullen altijd zware momenten blijven. En dan mogen ze mij altijd bellen, ook nu ons traject formeel is afgerond.”
Het Jeugd- en Gezinsteam bestaat nu drie jaar. “We hebben samen een nieuwe werkwijze neergezet, die erop neerkomt dat ons team kinderen en gezinnen zoveel mogelijk zelf helpt. Hier werken collega’s die kúnnen hulpverlenen en dat ook doen. We hebben er aandacht voor dat het klikt met een gezin, anders kun je niet werken. En we hebben veel geïnvesteerd in onze relatie met alle partijen die je maar nodig kunt hebben. Scholen, leerplicht, huisartsen, GGD, jongerenwerkers, zorgaanbieders, politie, jeugdbescherming… de lijnen zijn kort. We kunnen snel iedereen die nodig is bij elkaar krijgen. Dat is een groot pluspunt.”
‘Goed gedaan’
Angelique en Dennis vinden dat ze goed geholpen zijn door de gemeente. “Als je kind in zulke ellende terechtkomt, is je eerste gevoel dat je als ouders gefaald hebt. Dankzij de samenwerking met Yvonne kunnen we nu in ieder geval zeggen dat we het hele traject erna goed hebben gedaan. Voor Samara, onze andere twee kinderen en onszelf.”
Angelique, Dennis, Samara en Boaz heten in werkelijkheid anders.
Een sterk team dat gezinnen echt helpt, zoals het Jeugd- en Gezinsteam Bijeen Heusden
Heusden heeft het Jeugd- en Gezinsteam Bijeen als er vragen of zorgen zijn over de ontwikkeling van de kinderen, gezinssituatie of opvoeding. Het Jeugd- en Gezinsteam werkt op een nieuwe manier. De professionals in het team helpen kinderen en gezinnen zoveel mogelijk zelf. Ze zijn beschikbaar wanneer het nodig is, doen wat ze vinden dat nodig is en verwijzen alleen door naar specialisten als ze het zelf niet kunnen. Daarbij werken ze altijd samen met de ouders.
Ook de andere regiogemeenten bouwen aan een stevig lokaal team, allemaal op hun eigen manier.