Foto: Jostijn Ligtvoet (via gemeente Tilburg)
Integrale inkoop sociaal domein
Aanleiding
In Regio Hart van Brabant is in 2021 en 2022 hard gewerkt aan een integrale inkoopstrategie voor het sociaal domein: jeugdhulp, Wmo en participatie. Vanaf 1 januari 2023 zijn de nieuwe contracten van kracht.
In de afgelopen jaren waren een paar honderd aanbieders actief in Regio Hart van Brabant. Dat maakte de samenwerking tussen aanbieders lastig. En hun aanbod sloot ook niet altijd goed aan op de basisvoorzieningen in de wijken en dorpen, terwijl preventie en oplossingen in het gewone dagelijks leven steeds belangrijker worden. Veel inwoners kregen hulp van meerdere aanbieders. Er waren ook wachtlijsten. Het kostte de toegang/wijkteams veel moeite om de weg te vinden in het aanbod van al die aanbieders, en om alles goed af te stemmen. Mensen moesten dus lang wachten op hulp of ondersteuning. En de totale kosten liepen op.
Wat willen we bereiken
We willen inwoners goede zorg en ondersteuning bieden, die toegankelijk is voor wie die zorg nodig heeft en die betaalbaar is en blijft voor de gemeenten. De integrale inkoop leidt voor de inwoner tot een samenhangend en toegankelijk zorgaanbod, zonder last te hebben van verschillende loketten of schotten in de regelgeving.
Door middel van een zorgvuldige implementatie over de vier sporen, willen we de volgende resultaten bereiken om te komen tot een toekomstbestendig zorgsysteem van toegankelijkheid en financiën:
- Van inspanningsgericht naar taakgericht werken
- Van regionaal naar tevens gebiedsgericht organiseren en werken
- Van klassieke opdrachtgeverschap naar samen in (strategisch) partnerschap
Na het projectoverzicht vind je meer informatie over de uitgangspunten, het soort zorg die het betreft, de bekostiging, Europese aanbesteding, contractpartners en de overgang naar het nieuwe systeem.
Doelstelling | Meer ‘positieve’ gezondheid bij onze inwoners, verbeterde toegankelijkheid van de zorg en betere betaalbaarheid van zorg en ondersteuning. |
Aanpak | We werken aan de hand van drie speerpunten die hieronder worden toegelicht. Bestuurlijk Platform Via Zorgen Doen We Samen is er een bestuurlijk platform, waar gemeenten en zorgpartijen structureel bijeen komen. Naast elkaar ontmoeten en het uitwisselen van kennis en ervaring, biedt dit bestuurlijk platform een podium om gezamenlijke uitdagingen te duiden en te bespreken. Vanuit daar wordt bepaald wat nodig is om deze uitdagingen op te lossen. Daarnaast biedt dit platform een bestuurlijke leeromgeving. De uitdagingen die op ons afkomen zijn helder, de oplossingen vaak niet. Door hierover bestuurlijk met elkaar in gesprek te gaan, ontstaat er een omgeving waarin beide domeinen kunnen leren en kunnen bijsturen. Expertisenetwerk Er gebeurt ontzettend veel in de regio. Door deze informatie te bundelen en actief te delen, ontstaat een lerend regionaal netwerk waar elke gemeente zijn voordeel mee kan doen. Dit doen we onder andere door het houden van webinars, waarin relevante informatie én goede regionale voorbeelden worden gedeeld. Het verkennen/ oppakken van domeinoverstijgende initiatieven Indien er initiatieven zijn, waarin gezamenlijk optrekken tot een 1+1=3 kan leiden, verkennen we wat domeinoverstijgend kan worden opgepakt. Zo gaan we in 2023 aan de slag met het IZA. Het IZA biedt enorm veel kansen om domeinen beter aan elkaar te gaan verbinden. Kansen die bij kunnen dragen aan onder andere een beter afgestemd aanbod, kostenbeheersing, efficiëntie, arbeidspotentieel en de (positieve) gezondheid van onze inwoners. Kansen waarbij in het bestuurlijk platform Zorgen Doen We Samen de noodzaak wordt gevoeld deze regionaal op te gaan pakken. Met meer samenhang en stevige ambities. |
Resultaten | De afgelopen jaren zijn er diverse resultaten behaald. Hieronder volgen er enkele: – Eén ingang voor het sociale wijkteam per gemeente: inwoners en professionals weten waar ze terecht kunnen met al hun vragen. Er ligt een advies over de doorontwikkeling. – Eén aanspreekpunt voor de huisarts in het gemeentelijk sociale team is gerealiseerd. Ook de leden van het sociaal wijkteam weten wie ze aan kunnen spreken per huisartsenpraktijk. Er ligt een advies over de doorontwikkeling. – Er is een bestuurlijk platform ingericht waar bestuurders elkaar ontmoeten, ervaringen en kennis uitwisselen en uitdagingen bespreken en oppakken. Inmiddels hebben er tien webinars plaatsgevonden. Tijdens deze webinars staat naast kennisverrijking ook het delen van goede, regionale voorbeelden centraal. Thema’s die onder meer aan de orde kwamen, zijn dementie, de wirwar van wet- en regelgeving en positieve gezondheid. Met 80-100 kijkers per webinar en een evaluatiecijfer van een 8, zien wij dat dit voorziet in een behoefte. Klik hier voor meer informatie over de afgelopen en komende webinars > |
Positie binnen de organisatie | Sociaal domein > Integrale aanpak Portefeuillehoudersoverleg Sociaal |
Samenhang met de kernagenda | Binnen de kernagenda is het programma Zorgen Doen We Samen gekoppeld aan de volgende opgave en activiteit: – Opgave: inzet op gezondheid en preventie vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid met partners in het medische domein, om de kosten van individuele ondersteuning in het sociaal domein te drukken en voorkomen. – Activiteit: samenwerking met zorgverzekeraars en het medisch domein over hun inzet op het gebied van preventie en gezondheid. |
Programma mannagement | – Ellen Struijcken, programmacoördinator Hart van Brabantgemeenten – Tonny de Groot, directeur Zorgnetwerk Midden-Brabant – Jan Lam, programma-ondersteuning Bestuurderstafel Gemeenten – Denise Kunst, wethouder gemeente Dongen – Frans Swinkels, directeur sociaal domein gemeente Tilburg Zorgnetwerk Midden-Brabant/medisch domein – Anita Wydoodt, voorzitter stuurgroep, bestuurder Elisabeth-TweeStedenziekenhuis – Ellen Otte, algemeen bestuurder PrimaCura Huisartsenzorg Midden-Brabant – Juliette van Eerd, bestuurder GGZ Breburg – Annet Boekelman, bestuurder Mijzo – Thérèse Claassen, directeur Publieke Gezondheid GGD Hart van Brabant |
Bestuurlijk opdrachtgever | Denise Kunst |
Ambtelijk opdrachtgever | Frans Swinkels en Harrie Timmermans |
Betrokken partijen | Alle leden/partners van het Zorgnetwerk Midden-Brabant > |
Looptijd | Per jaar wordt bekeken of de wens is het programma te verlengen. De huidige afspraken lopen tot eind 2023. |
Deelnemende gemeenten | Alle Hart van Brabantgemeenten |
Financiering | Het project Zorgen Doen We Samen is opgenomen in de begroting Regio Hart van Brabant (in 2023 € 20.000). Cofinanciering met het Zorgnetwerk Midden-Brabant. |
De uitgangspunten
De uitgangspunten voor de integrale inkoop zijn:
- Van zorg overnemen naar het snel vinden van oplossingen in het gewone leven (waar mogelijk).
- Van oog voor de zorgvraag naar oog voor zorgvraag & maatschappelijke rol (werk, opleiding).
- Van lange procedures naar snel op weg geholpen.
- Van open-einde financiering naar grip op de financiën met meer gesloten financiering.
- Van een individualistisch en groot zorglandschap naar een overzichtelijk en kwalitatief veld zorgaanbieders dat elkaar kent.
- Van achteraf handhaven naar oneigenlijk gebruik voorkomen en het geld besteden aan zorg (‘zorggeld=zorggeld’).
Om welke zorg/ondersteuning gaat het
Eerst zijn de door de gemeenteraden vastgestelde uitgangspunten uitgewerkt. Hierbij zijn verschillende inkoopsporen en segmenten benoemd. Voor Wmo gaat het om beschermd wonen en begeleiding. Voor jeugdhulp om hoogspecialistische zorg, wonen, dagbegeleiding en respijtzorg, veel voorkomende zorg, en crisisopvang. En voor participatie om ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding.
Bekostiging
Per inkoopspoor/segment is bepaald hoe de zorg/ondersteuning betaald wordt. Een groot deel wordt taakgericht bekostigd. Dat betekent dat de aanbieder één totaalbedrag krijgt voor alle zorg/ondersteuning aan alle zorgvragers. De rest gaat via PxQ. Dat staat voor ‘Price x Quantity’; dus de aanbieder krijgt een prijs per geleverd product.
Voor jeugdhulp is de volgende bekostiging afgesproken:
- Segment 1, hoogspecialistische zorg: taakgericht
- Segment 2, wonen: PxQ
- Segment 3, dagbegeleiding en respijtzorg: PxQ
- Segment 4, veel voorkomende zorg: PxQ
- Segment 5, crisisopvang: taakgericht
Voor Wmo is de volgende bekostiging afgesproken:
- Wmo begeleiding: taakgericht
- Wmo beschermd wonen: taakgericht
Voor participatie is de volgende bekostiging afgesproken: Ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding: taakgericht
Europese aanbesteding
Vervolgens heeft een Europese aanbesteding plaatsgevonden. Daarvoor zijn de aanbestedingsdocumenten op Tenderned geplaatst. Alle geïnteresseerde aanbieders konden hierop inschrijven. Na afloop van de inschrijftermijn, zijn per inkoopspoor/segment de beste inschrijvingen geselecteerd. Met deze partijen heeft een serie diepgaande dialoogsessies plaatsgevonden, om het aanbod zo concreet mogelijk aan te laten sluiten bij de uitgangspunten. Na de dialoogsessies zijn de afspraken vastgelegd in contracten.
De contractpartners
Voor jeugdhulp zijn de volgende aanbieders gecontracteerd:
- Segment 1, hoogspecialistische zorg (taakgericht): 1 coalitie Crossroads (Sterk Huis, GGZ-Breburg, Amarant, Viersprong)
- Segment 2, wonen (PxQ): 5 aanbieders, waarbij 3 nieuwe partijen noodzakelijk zijn vanwege tekorten aan pleegzorg en kleinschalige woonvormen
- Segment 3, dagbegeleiding & respijtzorg (PxQ):
- 10 aanbieders dagbegeleiding
- 8 aanbieders respijtzorg
- Segment 4, veel voorkomende zorg (PxQ):
- 35 aanbieders (op regioniveau)
- 29 aanbieders voor gebied Tilburg
- 20 aanbieders voor gebied Dongen, Gilze en Rijen, Alphen-Chaam, Baarle Nassau
- 20 aanbieders voor gebied Goirle, Hilvarenbeek, Dongen
- 25 aanbieders voor gebied Loon op Zand, Heusden, Waalwijk
- Segment 5, crisiszorg (taakgericht): 1 coalitie Crossroads (Sterk Huis, GGZ-Breburg, Amarant)
Klik hier voor een totaaloverzicht van alle jeugdhulpaanbieders >
Voor Wmo zijn de volgende aanbieders gecontracteerd:
- Beschermd wonen (taakgericht): 1 coalitie Beschermd Wonen voor hele Regio Hart van Brabant (RIBW, SMO Traverse, Prisma, Impegno, Amarant, GGz Breburg, Sterk Huis, Het Werkt, ASVZ, Buro Maks)
- Begeleiding (taakgericht): 1 coalitie Begeleiding per gebied: Oost, West, Heusden & Tilburg (RIBW, SMO Traverse, Prisma, Impegno, Amarant, Thebe, GGz Breburg, Sterk Huis, Het Werkt, ASVZ, Buro Maks)
Waalwijk en Loon op Zand doen voor begeleiding niet mee aan regionale aanbesteding.
Voor participatie zijn de volgende aanbieders gecontracteerd:
- Ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding (taakgericht): Diamantgroep. Diamantgroep heeft zelf samenwerkingspartners gezocht. Oisterwijk en Baarle-Nassau nemen deel aan een ontwikkel- en werkbedrijf in een andere regio, maar sluiten wel aan op de resultaten van de inkoop. Waalwijk, Heusden en Loon op Zand kopen zelf arbeidsmatige dagbesteding in en zoeken aansluiting op participatie.
Een zorgvuldige overgang
Er is aandacht voor een zorgvuldige overgang van de oude naar de nieuwe situatie:
- De nieuwe contracten gaan in op 1 januari 2023.
- Huidige beschikkingen lopen door bij de huidige aanbieder.
- Nieuwe beschikkingen voor cliënten die al langer zorg krijgen kunnen nog maximaal een jaar bij de huidige aanbieder.